Δευτέρα 12 Μαΐου 2008

Χελιδόνι




Στη χώρα μας, κατά το Μάρτιο ή Απρίλιο, εμφανίζονται τα πρώτα χελιδόνια, προάγγελοι της άνοιξης. Σιγά - σιγά, εφ' όσον ο καιρός βελτιώνεται, ο αριθμός τους αυξάνεται. Τέλος κατά το Μάιο, όταν έχουν όλα συγκεντρωθεί σε μια περιοχή, συνεργάζονται δύο - δύο για την κατασκευή της φωλιάς τους, όπου θα γίνει η γέννηση και η επώαση των νέων χελιδονιών.
Συνήθως, τα χελιδόνια, σε κάθε μετανάστευση αναζητούν την παλιά φωλιά τους που είχαν αφήσει από την περασμένη χρονιά. Στη φωλιά τους δίνουν το σχήμα κυπέλλου ή σφαιρικό με μικρή οπή για την είσοδο. Τη φτιάχνουν στους εξωτερικούς τοίχους κατοικιών, κάτω από στέγες, σε ρωγμές βράχων κλπ., από πηλό ανακατεμένο με σίελο, ξερά χόρτα, και φτερά. Η φωλιά δέχεται τα 4 - 6 αυγά, από τα οποία θα βγουν οι απόγονοι.
Η επώαση διαρκεί 12 μέρες, και, κατά τη διάρκειά της, το αρσενικό χελιδόνι φροντίζει για τη διατροφή της συντρόφου του. Μετά την εκκόλαψη οι γονείς δείχνουν εξαιρετική φροντίδα για τα μικρά τους. Τις πρώτες μέρες τα ταίζουν με μικρά έντομα. Αργότερα πρέπει να τα μάθουν πώς να πετούν και να βρίσκουν μόνα τους την τροφή.
Τα χελιδόνια, όταν πετούν, κρατούν ανοικτό το βαθύ ράμφος τους, το οποίο έτσι λειτουργεί σαν απόχη των εντόμων και των σκνιπών. Επίσης, όταν πετούν, αρπάζουν έντομα που κάθονται πάνω σε φύλλα δέντρων. Σπάνια χρησιμοποιούν το έδαφος για τη μετακίνησή τους. Έχει υπολογιστεί ότι κάθε ημέρα διατρέχουν πετώντας πάνω από 600 χιλιόμετρα. Επειδή τρώνε τα έντομα είναι ωφέλιμα πτηνά.
Κατά το φθινόπωρο όμως τα έντομα αρχίζουν να σπανίζουν. Τότε τα χελιδόνια συγκεντρώνονται στις στέγες και στα τηλεφωνικά σύρματα και αναχωρούν για τις θερμότερες χώρες, κυρίως για την Αφρική.
Το χελιδόνι είναι πτηνό εύθυμο, αεικίνητο, με χάρη. Είναι στενά συνδεδεμένο με τον άνθρωπο όσο κανένα άλλο πτηνό. Την άφιξή του, οι κάτοικοι της πόλης ή του χωριού τη χαιρετίζουν ως χαρμόσυνο γεγονός, ενώ την αναχώρησή του τη βλέπουν με θλίψη γιατί τους αναγγέλλει τον ερχομό του μελαγχολικού φθινοπώρου. Ο λαός μας δεν πιστεύει ότι το μικρό αυτό πουλί μπορεί να ταξιδέψει τόσο μεγάλες αποστάσεις. Φαντάζεται λοιπόν πως ταξιδεύει στη ράχη άλλων πτηνών όπως είναι οι γερανοί. Άλλοτε πίστευαν ότι το σώμα του χελιδονιού θεραπεύει διάφορες αρρώστιες.
Κατά την αρχαιότητα, στις αρχές της άνοιξης το παιδιά τραγουδούσαν στα σπίτια τραγούδια για τα χελιδόνια, τα χελιδονίσματα. Έτσι μάζευαν φιλοδωρήματα. Αυτή η συνήθεια έχει διατηρηθεί σ' ορισμένες περιοχές μέχρι σήμερα. Είναι γνωστό το εξής χελιδόνισμα:
Ήρθε, ήρθε η χελιδόνα ήρθε πάλι η χελιδόνα κάθισε, και λάλησε και γλυκά κελάηδε..
Έφυγα κι αφήκα σύκα και σταυρό και θημωνίτσα κι ήρθα πύρα κι ηύρα φύτρα χόρτα, σπάρτα, βλίστρα βλίστρα, βλίστρα, φύτρα, φύτρα.


ΠΗΓΗ:LivePedia.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: