Τετάρτη 16 Απριλίου 2008

ΠΕΡΓΑΜΗΝΗ



Η περγαμηνή, ως υλικό γραφής, αντικατέστησε τον πάπυρο, παρά το γεγονός ότι ήταν ακριβότερη απ΄αυτόν.
Η ονομασία «περγαμηνή» εμφανίζεται για πρώτη φορά γύρω στον 4ο αι. π.Χ.. Νωρίτερα, ήταν γνωστή ως διφθέρα από τους Έλληνες και μεμβράνη από τους Ρωμαίους.
Η περγαμηνή χρησιμοποιήθηκε κυρίως από τους Εβραίους και τους Πέρσες. Ήταν φτιαγμένη από επεξεργασμένα δέρματα ζώων και είχε εξαιρετική αντοχή στο χρόνο.
Η επεξεργασία γινόταν ως εξής: Αποξήραιναν τα δέρματα με την έκθεσή τους στον ήλιο. Αφού τα άφηναν για ορισμένες μέρες, τα βουτούσαν μέσα σε ασβεστόνερο, ώστε να εξαφανιστεί το λίπος και να πέσουν οι τρίχες. Παρέμεναν έτσι επί τρεις συνεχείς μέρες. Κατόπιν τα έβγαζαν, τα αποξήραιναν και τα έτριβαν με ελαφρόπετρα και γύψο, ώστε να τα λειάνουν και να εξαλείψουν τις ανωμαλίες του δέρματος.
Στο τέλος άλειφαν το δέρμα με φοινικόλαδο για να μαλακώσει και το παρέδιδαν για να χρησιμοποιηθεί. Με τη διαδικασία αυτή η περγαμηνή αποκτούσε φινέτσα, ευλυγισία, μείωση του βάρους, ενώ παράλληλα μειωνόταν και ο όγκος της λόγω τριβής.
Η παραπάνω μέθοδος τελειοποιήθηκε στην Πέργαμο της Μικράς Ασίας το 2ο αι. π.Χ.. Έτσι το φύλλο της περγαμηνής μπορούσε να τυλιχθεί και να διπλωθεί με οποιονδήποτε τρόπο, να κοπεί σε οποιεσδήποτε διαστάσεις, να γραφεί και από τις δύο πλευρές και ακόμα, όταν το έπλεναν, ήταν δυνατό να χρησιμοποιηθεί και πάλι.
Στην αρχή χρησιμοποιήθηκε με τη μορφή κυλίνδρου, αλλά πολύ αργότερα έκοψαν σε φύλλα, που ενωμένα σε τετράδια αποτέλεσαν το βιβλίο, το οποίο παρουσίαζε ευκολία στο άνοιγμα, κλείσιμο και στο ξεφύλλισμα.
Η περγαμηνή γνωρίζει πλατιά διάδοση και γρήγορα καθιερώνεται ως το κατ΄εξοχήν υλικό γραφής. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι και επί των χρόνων του Γκαίτε η περγαμηνή είχε ευρύτατη διάδοση, τέτοια ώστε ο μεγάλος αυτός συγγραφέας, διακρίνοντάς την από τα υπόλοιπα γραφικά υλικά, της αφιέρωσε τους επόμενους στίχους:
«…με μία περγαμηνή, γραμμένη, σφραγισμένη,
είναι φάντασμα που όλοι το τρομάζουν,
στην πένα κι όλα ο λόγος λες πεθαίνει
και το κερί και το πετσί εξουσιάζουν»

Δεν υπάρχουν σχόλια: